Plompetorengracht 9 foto G.Th. Delemarre in 1952 (Beeldbank RCE)
Na het vertrek van de familie Royaards krijgt het pand Plompetorengracht 9 een nieuwe bestemming. Projectontwikkelaars in 1909 eigenaar geworden en weten na enige tijd een gegadigde te vinden. In 1912 begint het met huren en in 1918 koopt een bijzondere school het pand.
Het is de Utrechtse Bijzondere Hoogere Burgerschool met vijfjarige cursus, met schoolleider F. de Munnik. De volledige schoolbezetting poseert eind jaren 1930 voor het pand.
De school bestaat al sinds 1910, het internaat van de school bleef nog een tijdje in de Brugstraat (nu Wolter Heukelslaan). De bijzondere H.B.S. ademt in de beginperiode een sfeer van deftigheid en is van alle gemakken voorzien, de eigen waterleiding is nog een noviteit in die tijd. De staf bestaat uit 14 leraren, een conciërge en de directeur. Naast het brede vakkenpakket voor het staatsexamen krijgen de jongens het vak militie om hen voor te bereiden op de dienstplicht.
Bekende leerlingen hebben het onderwijs bij De Munnik gevolgd. Het was volgens Rijk de Gooyer een school voor kinderen die niet konden of wilden leren, hij was er één van, en dan van het niet willen. Na vijf HBS-en heeft hij zijn carrière zonder HBS kunnen maken. Of Herman Jordan niet wilde leren is niet bekend, hij kon het in ieder geval wel maar de lesmethoden stonden hem niet aan. Hij maakte de H.B.S. af en als afgestudeerd pedagoog omarmde hij de leer van Montessori. In 1945 is door hem een school opgericht die nu nog steeds bestaat met zijn naam in Zeist.
Uitbreiding van de school vindt in 1929 plaats met de aankoop van het Aardrijkskundig Instituut van de Universiteit, het buurpand Plompetorengracht 11 met tuin. Minstens zo belangrijk was het bijbehorende onroerend goed: het personeelshuis Molenstraat 1, de voormalige stal en het koetshuis op 3 en een doorgang naar het achter gelegen erf. De uitbreidingen van de school gaan door met de aankoop in 1937 van Plompetorengracht 13, in 1947 met Molenstraat 5 en in de jaren vijftig worden Molenstraat 7, 9 en 11 van de Gemeente Utrecht gekocht plus Molenstraat 13 en 15 van particulieren. Al die aankopen hebben een bedoeling. Molenstraat 5 wordt gesloopt om een brede toegang te krijgen naar het schoolplein. Het grote plan is alles te slopen! Voorlopig gaat dat niet door. De bedrijfsruimte van Molenstraat 9 en 11 dient als opslagruimte voor de school, de woningen blijven verhuurd. Een echt scholencomplex ontstaat. De verzameling gebouwen is niet voldoende, verbouwd en gebouwd wordt er ook.
In 1919 realiseert de school aanvankelijk een gymlokaal tegen de grensmuur met Plompetorengracht 7. Dit voldoet al gauw niet meer aan de eisen en de school vervangt het in 1931 door een gymzaal in de achtertuin van Plompetorengracht 11. De huidige gebruiker SSH heeft in die gymzaal een deel van haar kantoor gehuisvest.
De koetsierswoning, de stal en het koetshuis op Molenstraat 1-3 verdwijnen in 1936. Onderstaande 'nieuwbouw' werd gerealiseerd: een scheikundelokaal en een tekenzaal. Links van de smalle doorgang is nog de muur van Molenstraat 5 aanwezig, dat pand is lang geleden al gesloopt voor een bredere doorgang. Deze situatie is zelfs helemaal niet meer aanwezig. De SSH heeft onderstaande lokalen in 2015 gesloopt en vervangen door een nieuw kantoor met de doorgang in het midden.
Directeur Frans de Munnik komt in januari 1937 op 65-jarige leeftijd te overlijden. Enkele dagen ervoor was hij getroffen door een beroerte. Hij is gestorven in het harnas. Gedurende 45 jaar was hij werkzaam in het onderwijs. Aanvankelijk aan Instituut De Waal, Kromme Nieuwegracht, waaruit deze H.B.S. is voortgekomen. De heer De Munnik werd door zijn leerlingen op handen gedragen. Hij bracht met zijn methode De Munnik de school tot grote bloei. Altijd vrijgezel gebleven is hij begraven te Oegstgeest, dicht bij zijn familie en zijn geboorteplaats Leiden. Vier maanden later is in de statuten de officiële naam van de school gewijzigd in 'Bijzondere Hoogere Burgerschool met vijfjarigen cursus "F. de Munnik"'.
In de jaren dertig groeit de school naar meer dan 200 leerlingen, waarvan circa driekwart jongens en een kwart meisjes. Eind jaren 1930 is de school te krap geworden. Het plan om Plompetorengracht 11 en 13 met de grond gelijk te maken en te vervangen door een drie verdiepingen hoog gebouw vindt door de oorlog geen doorgang. De architect had de tekeningen al klaar. De uitbreidingsplannen zijn na de oorlog niet vergeten. Tot 1960 is er geen geld en geen prioriteit voor een nieuwe school. De wederopbouw brengt andere plannen voor de scholen in de binnenstad. De stad heeft behoefte aan onderwijsinstellingen in haar uitbreidingswijken. HBS de Munnik verhuist in 1967 naar een nieuw schoolgebouw ten oosten van de stad. Op een toen nog volledig braakliggend terrein tegen de Waterlinieweg aan, is nu het De Munnikplein de enige herinnering. Zo eindigde een bijzondere periode voor de gebouwen met onderwijs. Oud-klasgenoten houden een blogspot bij, de Bijzondere HBS F. de Munnik.
De panden op de Plompetorengracht waren niet gemaakt voor onderwijs, ze zouden zelfs totaal ongeschikt zijn, maar ze lagen wel op stand. Daardoor was de kwaliteit van de gebouwen geen belemmering voor haar bestemming. De panden van De Munnikschool werden allen overgenomen door de Rijksuniversiteit, de woningen gingen naar de stad Utrecht en door privatisering naar het Woningbedrijf Utrecht. Sinds lang is dat opgegaan in Mitros.
 |
| HBS F. de Munnik voor haar gebouw |
Bekende leerlingen hebben het onderwijs bij De Munnik gevolgd. Het was volgens Rijk de Gooyer een school voor kinderen die niet konden of wilden leren, hij was er één van, en dan van het niet willen. Na vijf HBS-en heeft hij zijn carrière zonder HBS kunnen maken. Of Herman Jordan niet wilde leren is niet bekend, hij kon het in ieder geval wel maar de lesmethoden stonden hem niet aan. Hij maakte de H.B.S. af en als afgestudeerd pedagoog omarmde hij de leer van Montessori. In 1945 is door hem een school opgericht die nu nog steeds bestaat met zijn naam in Zeist.
 |
Het in 1960 door HBS de Munnik verworven gebouwencomplex
|
In 1919 realiseert de school aanvankelijk een gymlokaal tegen de grensmuur met Plompetorengracht 7. Dit voldoet al gauw niet meer aan de eisen en de school vervangt het in 1931 door een gymzaal in de achtertuin van Plompetorengracht 11. De huidige gebruiker SSH heeft in die gymzaal een deel van haar kantoor gehuisvest.
De koetsierswoning, de stal en het koetshuis op Molenstraat 1-3 verdwijnen in 1936. Onderstaande 'nieuwbouw' werd gerealiseerd: een scheikundelokaal en een tekenzaal. Links van de smalle doorgang is nog de muur van Molenstraat 5 aanwezig, dat pand is lang geleden al gesloopt voor een bredere doorgang. Deze situatie is zelfs helemaal niet meer aanwezig. De SSH heeft onderstaande lokalen in 2015 gesloopt en vervangen door een nieuw kantoor met de doorgang in het midden.
 |
De in 1936 gerealiseerde lokalen voor scheikunde
en tekenen aan de Molenstraat |
In de jaren dertig groeit de school naar meer dan 200 leerlingen, waarvan circa driekwart jongens en een kwart meisjes. Eind jaren 1930 is de school te krap geworden. Het plan om Plompetorengracht 11 en 13 met de grond gelijk te maken en te vervangen door een drie verdiepingen hoog gebouw vindt door de oorlog geen doorgang. De architect had de tekeningen al klaar. De uitbreidingsplannen zijn na de oorlog niet vergeten. Tot 1960 is er geen geld en geen prioriteit voor een nieuwe school. De wederopbouw brengt andere plannen voor de scholen in de binnenstad. De stad heeft behoefte aan onderwijsinstellingen in haar uitbreidingswijken. HBS de Munnik verhuist in 1967 naar een nieuw schoolgebouw ten oosten van de stad. Op een toen nog volledig braakliggend terrein tegen de Waterlinieweg aan, is nu het De Munnikplein de enige herinnering. Zo eindigde een bijzondere periode voor de gebouwen met onderwijs. Oud-klasgenoten houden een blogspot bij, de Bijzondere HBS F. de Munnik.
De panden op de Plompetorengracht waren niet gemaakt voor onderwijs, ze zouden zelfs totaal ongeschikt zijn, maar ze lagen wel op stand. Daardoor was de kwaliteit van de gebouwen geen belemmering voor haar bestemming. De panden van De Munnikschool werden allen overgenomen door de Rijksuniversiteit, de woningen gingen naar de stad Utrecht en door privatisering naar het Woningbedrijf Utrecht. Sinds lang is dat opgegaan in Mitros.
Veel panden in de Molenstraat waren er door ontbrekend onderhoud zeer slecht aan toe. Pas in 1988 zijn de huizen grondig opgeknapt of bijna volledig vernieuwd.
Na het plotselinge vertrek van de Universiteit in 2002 zijn de panden Plompetorengracht 9-11-13 verkocht. Een deel heeft weer een woonbestemming, na een grondige restauratie. Loop voor het familiehuis van de Royaards langs de gracht en bewonder het als kantoorpand van de SSH.
.
