Pvo school Wittevrouwenkade

Op de Wittevrouwenkade staat de school voor Persoonlijk Voortgezet Onderwijs. Hier startte in 1882 de MMS voor meisjes. Lees meer over ruim 140 jaar onderwijs op de kade.

 
school voor persoonlijk onderwijs utrecht
Het SvPO gebouw Wittevrouwenkade Utrecht
Na een grondige verbouwing is in 2021 de school voor persoonlijk voortgezet onderwijs op de Wittevrouwenkade begonnen. De Pvo is
een middelbare school voor HAVO en Atheneum.
 
Met klassen van 16 leerlingen is er meer persoonlijke aandacht waardoor leerlingen een grotere kans maken op een diploma van een hoger niveau, geen VMBO maar HAVO of geen HAVO maar Atheneum. De leerlingen gaan vier dagen per week naar school van 9.00 tot 17.00 en maken hun huiswerk op school. Per schooljaar zijn er maximaal 80 leerlingen. Het rooster is met de 23 lokalen optimaal in te vullen. De Pvo school heeft naast docenten alleen een conciërge en een schoolleider, de docenten zijn het middenkader van de school. Met dit schoolconcept werden goede examenresultaten gehaald, maar een onvoldoende van de Onderwijsinspectie. In de zomer van 2024 wordt deze school onderdeel van de koepel NUOVO en gaan er veranderingen plaatsvinden.
 
Het schoolpand Wittevrouwenkade 4 is een Rijksmonument en heeft een rijke geschiedenis in het onderwijs, daarover gaat het vervolg.
De school in 2020
Sinds 1866 bestaat er in de stad een Rijks Hogere Burger School (HBS) voor Jongens aan de Kruisstraat, voor 3- of 5-jarig onderwijs. Pas in 1874 besluit de gemeentebestuur om ook voor meisjes een 3-jarige HBS in het leven te roepen, met 13 stemmen voor en 9 stemmen tegen. In 1875 opent de school in een gehuurd pand op Plompetorengracht 8.
 
Vijf jaar later neemt de gemeenteraad opnieuw een verstrekkende beslissing, namelijk de bouw van een nieuwe school op de Wittevrouwenkade. Op die locatie brandde in 1877 de Willemskazerne af. Na heel wat overleg met het Ministerie van Oorlog verwierf de gemeente het terrein van de kazerne. Het besluit voor de bouw van een HBS voor Meisjes trok de Haagse politiek over de streep. 
 
De Gemeentelijke HBS voor Meisjes is een ontwerp van gemeente architect C. Vermeijs. Vermeijs heeft Utrecht leren kennen toen hij als technisch ambtenaar onder ingenieur Fijnjé werkte bij de Staats Spoorwegen. Fijnjé en mogelijk toen zijn medewerker Vermeijs deden in 1852-1956 het ingenieurswerk van de om de hoek liggende gevangenis Wolvenplein. Sinds 1860 is Vermeijs architect-directeur van de gemeentewerken in Utrecht.
Wittevrouwenkade 2-5 meisjes HBS ansichtkaart ca. 1900 (HUA5070)
Het schoolgebouw omvatte tevens een woonhuis voor de directrice, mej. Buddingh, en de conciërge. Die huizen zijn nu particulier bewoond. De meisjes-HBS is in 1882 in gebruik genomen en telt in dat jaar 120 leerlingen. Dat groeit in 50 jaar tijd door naar 280. 
 
Na 1917 kunnen de meisjes na de 5-jarige M.M.S.-opleiding met een extra jaar het HBS diploma behalen. Dat is een jaar langer dan jongemannen. Het HBS diploma is nodig als voorbereiding op de Universiteit. Eind jaren 1920 wordt de school officieel het Gemeentelijk Lyceum voor Meisjes, met aan het hoofd rectrix mejuffrouw dr. J.J. van Dullemen. Het is dan een school voor het diploma van de MMS, HBS of Gymnasium.

De school heeft een grote streekfunctie. Voor meisjes zijn de opleidingsmogelijkheden in de negentiende eeuw gering. Na de Lagere School of de Uitgebreide Lagere School houdt het voor velen op. De nieuwe HBS in Utrecht is een uitkomst. Van heinde en verre komen de leerlingen - veelal uit een goed nest - naar de stad. Treinverbindingen met Woerden en Vleuten, Den Dolder en De Bilt, Geldermalsen, Culemborg en Houten en dichterbij met de tram en de fiets natuurlijk. Om zeven uur in de trein naar school en vervolgens iets voor het eten om vijf uur thuiskomen, en daarna huiswerk maken.
J.J. van Dullemen op oudere leeftijd

Rectrix mej. dr. J.J. van Dullemen houdt in maart 1933 een inleiding voor de leden van de Vereniging voor Pedagogiek. Zij heeft Amerika bezocht en daar kennis gemaakt met moderne lesmethoden. Van Dullemen heeft voorbeelden van de nieuwe school gezien: 
 
"Leerlingen krijgen veel meer vrijheid om zich naar eigen talenten te ontwikkelen. Het is vooral minder schools. We hebben leerprojecten gezien volgens die nieuwe stijl. Het leven en leren aan die scholen is zeer actief. De sociale vaardigheden worden meer naar voren gebracht.
 
De tegenwoordige school faalt bij het beoordelen van een leerling. Er is voor ons een hervormingstaak weggelegd. Door meer vrijheid te bieden om zich naar eigen talent te ontwikkelen, kan de school leerlingen tot zelfstandige mensen maken, vrouwen die een goed oordeel kunnen vormen over de gemeenschap waarin ze leven. 
 
De oude school houdt teveel vast aan haar oude onderwerpen. De overheersende invloed van de docenten, ook nog te zeer gespecialiseerd, is te groot. We moeten naar een school met steeds wisselend nieuw materiaal naar gelang de aanleg van de leerling, met docenten die vooral ook pedagogisch meer ontwikkeld behoren te zijn". 
 
Het is 1933! Van Dullemen wordt twee jaar later in 1935 rectrix van het lyceum in Rotterdam. In 1917 was zij daar al als lerares Engels aan verbonden. De school op de Wittevrouwenkade wordt weer MMS en HBS. 
 
Mej. Van Dullemen keert echter in 1943 terug naar Utrecht, maar niet naar de school. De Duitse bezetter heeft haar als rectrix in Rotterdam geschorst. In Utrecht gaat ze dicht bij de school werken, bij Van Lennep op het Instituut voor Psychotechniek Wittevrouwenkade 6.
Plattegrond schoolgebouw Wittevrouwenkade in 1981
In die zelfde oorlogsjaren deelt de school haar gebouw met de leerlingen van de Bijzondere HBS de Munnik. De Munnik's schoolgebouw Plompetorengracht 9 is gevorderd.
 
Na de oorlog gaan jongens en meisjes weer gescheiden naar de gracht resp. de kade. In 1966 wijzigt de naam van de meisjes H.B.S.  in Gemeentelijke H.B.S. met 6-jarige cursus en M.M.S.. De verkorte M.M.S. opleiding stopt in 1970. 
Conciërge Vingerling bij een stencilmachine in 1965-1968 (HUA601840)
Het mammoet onderwijs heeft z'n intrede gedaan. De school gaat samen met de Rijks H.B.S. aan de Kruisstraat en het gebouw op de Wittevrouwenkade wordt uitgebreid met een zijvleugel, een al bestaand ouder gebouw.
 
In 1973 vindt een naamsverandering plaats: de naam is vanaf dan Trajectum College. Dit college houdt op te bestaan aan het einde van schooljaar 1980/1981. Het aantal inwoners van Utrecht is zover gedaald, dat er middelbare scholen worden gesloten.

Het gebouw overleeft en gaat na 1982 verder voor parttime opleidingen van de Sociale Academie. Er zijn alleen avondopleidingen. Een verbouwing maakt het gebouw brandveilig. De opleidingen zijn door het hele land. De opleiding sluit zich in 2006 aan bij Hogeschool InHolland. Een flinke schilderbeurt van het interieur geeft het in dat jaar een fris InHolland tintje. Dat tintje is onvoldoende om studenten te werven en InHolland stopt in 2010 met de vestiging in Utrecht.
 
Het is dan al lang duidelijk dat het schoolgebouw niet voldoet qua luchtbehandeling, isolatie en toegankelijkheid. Een forse investering is nodig om het aan moderne eisen te laten voldoen. Die investering schuift de gemeente voor zich uit. Er dient zich namelijk geen kandidaat gebruiker aan: een school die voor langere tijd dit gebouw in gebruik wil nemen. De school wordt bestemd voor tijdelijk gebruik.
 
De locatie Wittevrouwenkade wordt in 2010 door de gemeente aangewezen als 'tijdelijk' adres voor scholen. In die jaren hebben er drie scholen gebruik van gemaakt. De Openbare Jenaplanschool Wittevrouwen gedurende het schooljaar 2010-2011, vanaf 2012 OPDC Utrecht: Ortho Pedagogisch Didactisch Centrum. Een middelbare school met de opdracht om leerlingen na de basisschool voor een periode tussen de 3 maanden en 2 jaren terug te schakelen naar het reguliere onderwijs. VOok het kantoor van de regionale OPDC maakte gebruik van het gebouw. De OPDC is in 2018 verhuisd naar een vernieuwd schoolgebouw op de Van Lieflandlaan.
 
Een derde tijdelijk gebruiker werd De Happy Kids school. Happy Kids heeft basisonderwijs voor groep 2-8 met onderwijs op maat voor hoog begaafde of sensitieve kinderen. Deze school met kleine klassen verhuisde in de zomer van 2020 naar Overvecht, adres Winterboeidreef 6.
De grote kastanjeboom op het schoolplein sneuvelt in 2012.
In 2018-2019 mocht leegstandsbeheerder Ad Hoc ook het pand tijdelijk gebruiken. Ad Hoc is de vaste partner voor tijdelijk gebruik van gemeentelijke gebouwen. Ad Hoc gaf de ruimte tegen een vergoeding vrij voor diverse 'maatschappelijke' initiatieven. Dat bleken zelfstandigen te zijn. Zij gebruikten een lokaal als atelier of als adres voor huiswerkbegeleiding en coaching. De gemeente gaf 'maatschappelijk' aan om te voldoen aan de bestemming van het pand.

In 2020-2021 is de school in opdracht van de Pvo verbouwd. Het was een ingrijpende verbouwing die een jaar lang duurde. De school heeft nu een leerplein, een lift en een ruimere hal. Het belangrijkste: het gebouw is volledig verduurzaamd met dubbel glas, geïsoleerde muren, luchtverwarming met warmtepompen en zonnepanelen op het dak. Sinds de zomer van 2021 is de Wittevrouwenkade de permanente vestiging van de school voor Persoonlijk Voortgezet Onderwijs.
 
 
Wie meer wil weten over de soldaten die op de toenmalige barrière marcheerden, zie de Willemskazerne. De school was voor buurgenoten af en toe beperkt toegankelijk, als stembureau.






.